https://t.me/xorasan_turkleri/470
Montag, 27. November 2017
KOMÜNİST RUSYA DÖNEMİNDEKİ SİBİRYA GULAG KAMPI – STALİN’İN ÖLÜM KAMPI
Sovyetler döneminde devreye konulan ölüm kampları konusunun Türkler
bağlamında ele alınışının nedeni bu konunun, zamanında birçok kişinin
canını yakmış olmasına karşın eskiden olduğu gibi günümüzde de ele pek
alınmadığından kaynaklanmaktadır. Bu konunun Türkiye’deki en önemli
araştırmacılarının başında ulu Türk bilginlerinden Necip Hablemitoğlu
(1954-2002)’nun adı gelmektedir. Hablemitoğlu tarafından (Yeni Hayat
dergisi Genel Yayın Yönetmeni Av. Hanifi Altaş’ın (2004: 7-10) verdiği
bilgiye göre henüz 19 yaşındayken kaleme alınan) neredeyse bir tez kadar
düzenli bir biçimde hazırlanan “Sovyet Rusya’da Devlet Terörü” adlı
çalışması bu bağlamda son derece titiz bir araştırmanın sonucu elde
edilen bilgi hazinesi olması nedeniyle bir baş kaynak olarak
gösterilebilir. Bunun yanı sıra, zamanında bu korkunç kıyım makinesinin
dişlilerine düşen insanların hatıratları da bu konuda ışık tutucu
olmaktadır. Özellikle Türk halklarının içerisinde eski adıyla Rusya
Türkleri – ki bu ad eskiden; Rusya, Orta Asya ve Kafkasya Türklerini
kapsamaktaydı – ile Anadolu Türkleri açısından yukarıda anılan konunun
tarihin tozlanmış raflarına konulup unutulmasına izin vermeyip
belleklerde saklanmasına yönelik işlenmesinde büyük bir yarar vardır.
Çünkü, dünü bilmemek ya da unutmak gelecekte aynı gelişmelerle yüz yüze
gelme olasılığını ortadan kaldırmaz. Oysa ki, geçmiş bilgisi gelecekte
benzer durumların ortaya çıkmaması için ya za benzer durumların ortaya
çıktığında gerekli önlemlerin çok daha etkili alınmasına yarayabilir.
Bunun yanı sıra geçmişteki acı sayfaları bilmek, kanı ve zihni
itibariyle kendini Türk hisseden, kabul eden ve en önemlisi de Türk olan
bütün Türklerin en önemli görevlerindendir.
STALİN GULAG KAMPINA YOLCULUK
Burada ek bilgi olarak Sovyet Rusya’da insanların Komünistler tarafından SSCB’nin içerisinde köle, daha doğrusu evcil hayvan gibi ölümüne sömürüldüğü ölüm kampları düzeni konusundaki gerçeklerin, dünya çapında tanınan Rus yazar Aleksandr Soljenitsın’ın “Arhipelag GULAG” ( GULAG * Takımadaları ) adlı kitabından bütün çıplaklığıyla öğrenilebileceğini belirtmek gerekir (Altaş 2004: 7-11). Soljenitsin’ den çok önce, sözde eşit ve hür yaşanacağı kardeş bir dünya kurma iddiasıyla ülke yönetimini ele alan Rusya Komünist Partisi tarafından uygulanan kıyım sistemi konusunda bir çalışma yürütüp 1938’de yayımlayan ve bu yüzden İspanya’nın Katalonya bölgesi başkenti Barcelona şehrinde Sovyet ajanlarınca öldürülen Mark Rhein’in adının da burada anılması lazım (Habemitoğlu 1973: 11-14). Burada, önce Sibirya’da Yenisey Nehrinin orta havzasında bulunan Krasnoyarsk (Hakas Türkçesinde Hızıl Çar, yani, Kızıl Yar/Kıyı – TBD), ardından da Kazakistan’daki Semipalatinsk (Kazak Türkçesinde Semey – TBD)’taki esir kamplarında 1915’ten 1920’ye dek altı yıl süren esirlik hayatıyla ilgili anılarını paylaşan ve Sibirya ile Orta Asya bölgelerinde bulunan esir kampları konusunda oldukça ayrıntılı bilgiler veren Tuğgeneral Ziya Yergök’ün (Önal 2005: 5-10) adının da anılması gerek. Z. Yergök’ün yaşadıkları aslında Anadolu’dan bile Türklerin Sibirya’nın derinliklerine kadar sürüldüğünü ve oralarda esir hayatı sürdürdüklerini en iyi biçimde anlatmaktadır. Ayrıca, bu Komünist sistemin suçsuz kurbanlarının ad olarak tespit edilmesine yönelik olarak devlet arşivlerde bütün Rusya çapında çalışmalar, bu doğrultudaki bütün bilgileriyle kitle iletişim araçları ve internet aracılığıyla kamuoyuyla paylaşan “Memorial” adlı sivil toplum kuruluşu tarafından yürütülmektedir.
GULAG KAMPI
GULAG KAMPI
GULAG KAMPI
Bu ölüm-kalım cehenneminden geçip hayatta kalabilen Türklerin maruz kaldıkları insanlık dışı zulümleri anlatmaları, bu konuda araştırma yapanların gizli kalmış ya da geniş kitlelere ulaştırılamamış bilgileri su yüzüne çıkarmaları Türk tarihinin geçmişteki gerçeklerle yüzleşebilmesi bakımından çok büyük önem taşımaktadır.
GULAG KAMPI
Sonuç olarak bu bilgiler doğrultusunda günümüzdeki Türk dünyası gençliği ataları ve atalarının yaşamak durumunda olduğu sistemle ilgili bütün gerçekleri öğrenebilmekte, öğrenebilmelidir. Yine bu bilgiler doğrultusunda, ülkeyi ve bu ülkenin içinde yaşayan halkları ölüm kampları ağıyla sarmalamış bulunan Sovyet Komünizminin bir antitezi olan Çarlık Rusya’dakine benzer bir biçimde “halkların sürgün yeri” olarak kullandığı Sibirya bölgesinde yer alan ölüm kamplarıyla, buralara düşen Türklerin anıları bağlamında, öğrenebileceğimiz ve öğrenmemiz gereken çok şeyin olduğu inancındayım. Özelde Sibirya ve Genelde Rusya’daki Ölüm Kamplarıyla Hapishanelerin Kısa Tarihçesi Sovyetler coğrafyasının iklim açısından en sert, yüzölçümü bakımından en geniş ve nüfus yoğunluğu yönünden en düşük orana sahip bir bölgesi olan Sibirya’da dönemin rejimince çok sayıda hapishane ve kampın kurulmuş olması aslında çok da şaşılacak bir durum değildir. Neden mi? Çünkü az önce sayılan bütün etkenlerin, sözde enternasyonalizm fikrini her fırsatta hem ulusal hem de dünya düzleminde savunmasına karşın resmi dili Rusça olan (ve çeşitli etnisitelere mensup insanların Çarlık tarihi dahil olmak üzere “Ata yurdu tarihi” adı altında büyük oranda Rus tarihinden ibaret bulunan resmi bir tarih okumak zorunda olduğu) Sovyet devletin hapishaneler ağının ağırlığının Sibirya’ya doğru kaydırılmasına yol açan kararların alınmasında etkili olduğu söylenebilir.
GULAG KAMPI STALİNİN ÖLÜM KAMPI
Bununla birlikte bu konuda Hablemitoğlu’nun görüşü de çok önemli bilgi niteliğindedir. Ona (Hablemitoğlu 2004: 17) göre, 1552’de Kazan şehrini işgal eden Rürik soyundan gelen Rusya Çarı Korkunç İvan (1531-1584) döneminden itibaren sürgün yeri olarak kullanılmaya başlanan Sibirya bölgesinin ölüm kampları için seçilmesinin altında yatan nedenlerin arasında bu bölgede bulunan zengin yer altı ve üstü kaynaklarını kapitalizmin gelişebilmesi adına işleme gayretinin ve bunun gerçekleşebilmesinin de doğrudan ölüm kamplarının kurulması ve zaman içerisinde artış göstermesine ilişkin ciddi bir gereksinimin yattığını yadsımak olanaksızdır. Ayrıca, Sibirya’ya bu sistem dahilinde çalıştırılmak üzere sürülen Rus insanları aynı zamanda Sibirya yerlisi olan halkların karşısında Rusya devletine etnik olarak Rus asıllı beşeri unsurların artması ve kim yerlerde üstünlük sağlaması yönünden de ciddi bir kolaylık sağlamaktaydı (Hablemitoğlu 2004: 17).
GULAG KAMPI STALİNİN ÖLÜM KAMPI
Biri sürgün öbürü ise devlet lehine köle gibi ağır işlerde çalıştırılmak (katorga sistemi) için sürülme gibi iki ana çeşide ayrılan sürgün yeri olan ve en korkunç hapishaneler diyarı Sibirya bu yöndeki gelişmeyi Deli Petro döneminde kazanmıştır (Hablemitoğlu 2004: 18). 1917’de ihtilalin gerçekleştiği ve Komünizmin ta 1930’lara kadar uygulanmadığını savunan Hablemitoğlu’na (2004: 22-27) göre Rusya’da bu dönemde, Lenin’in 1920’lerin başında uygulamaya koyduğu köylülerin mahsulleri konusunda ciddi serbestiler getiren NEP (Yeni Ekonomi Politikası) siyaseti dahil olmak üzere 1928’e dek “liberalizm karışımı Komünizm” uygulanmıştır.
GULAG KAMPI STALİNİN ÖLÜM KAMPI
Avrupa’da modern anlamda Hitler’den çok önce toplama kampların kurucusu olarak kabul edilen Vladimir İlyiç Ulyanov (Lenin) *’un başkanlığındaki ülke yönetimiyle kan dönme konusunda Hitler’i bile geride gölgede bırakan İyosif Vissarionoviç Stalin (gerçek soyadı Djugaşvili/Cugaşvili – TBD)’in iktidarının bir dönemini kapsayan 1917-1928 yılları dönemi içerisinde genç Sovyet devleti ne sanayi ne de tarım alanında ciddi başarı performansını sergileyemediği gibi ülkenin içindeki sosyo-ekonomik sorunları çözebilmiş değildi. En önemlisi de, böylece, Sovyetlerdeki Komünistler dünyadaki başka devrimci güçlere örnek teşkil edebilecek bir şey sunamamış oldu. Komünist Rusya’da ilk mecburi çalışma kampları 1917 Sosyalist Devriminin ardından bir-iki yıl içerisinde Arhangelsk bölgesinde yer alan Holmogorı’da kurulmuştur. Çarlık rejiminden Rus Komünistleri tarafından bir toplumsal miras olarak devir alınan katorga sisteminin tatbik edilişine başlandığı tarih ise 1923 yılıdır. Hatta Komünist Rusya’da kampların artış dinamiğini göstermek gerekirse şöyle sayılar örnek olarak gösterilebilir: 1922’de inşası süren yalnızca 2 kamp varken, 1927’de bu sayı 50, üç yıl sonra da 1930’da Komünistlerce inşa edilen kamp sayısına 90 yeni kamp eklenmiş ve “Sovyet proletaryasını n hizmetine sunulmuştur” (Hablemitoğlu 2004: 35).
GULAG KAMPI STALİNİN ÖLÜM KAMPI
Islah kurumları konusundaki istatistik üzerine daha farklı görüşler de mevcuttur. Sovyet iktidarına karşı olan ya da karşı oldukları düşünülen gerçek ve hayali (ki yüzde doksan dokuzu herhalde hayali idi) düşmanlarının emek kavramının uygulanışı yoluyla değiştirilmesini ve hızlı bir biçimde kurulması planlanan Sosyalizm’in lehine tutum ve tavırlar kazanmalarına baskı boyutunda ağırlık veren SSCB ülkesinde 1923 yılının ortasında; toplama kampı, ıslah evi, hapishane, tarımda çalıştırılmak üzere zorla ikamet edilmesini öngören köyler, mahkum evleri gibi ıslah kurumlarının toplam sayısı 700’ü geçmişti. Buralarda yaklaşık 140 bin kişi bulunmaktaydı . 1936’da STON [1] (ston, Rusçada “çığlık” demektir – TBD) adını alan meşhur SLON[2] (slon, Rusçada “fil” demektir – TBD) Temmuz 1923’te kurulmuştur (İstoriya Oteçestva 1994: 110). Esasen, Komünist Rusya’da kampların mantar gibi çoğalmasını tetikleyen neden ise, 1926 yılının son baharında VTsİK [3]’in suçluların artık konvoy bulundurulmadan cezalarının çekmesi gerektiğini öngören bir kanun hükmünde kararnamesinin kabul edilmesidir. Daha önceki dönemlerden farklı olarak o yıllarda sömürgeci rejimin kötü bir mirası olan hapishanelerin tamamen ortadan kaldırılıp yerine, suçluların serbestçe çalışabileceği ve böylece Sovyet Sosyalist toplumuna yeniden tam yetkin ve sağlıklı birer üye olarak geri kazandırılabileceği kamplar sisteminin kurulması düşüncesi yaygınlık kazanmıştır. Yani, bütün suçluların bu kamplarda çalıştırıldığında kişiliklerinde olumlu yöne doğru değişimler meydana geleceğinden bunların Sovyet Rusya’nın birer dürüst yurttaşı olabileceği düşüncesi, mecburi çalışma kamplar ağının ülke çapında hızlı bir biçimde yayılmasına ciddi bir ivme kazandırmıştır (Zemskov 1997: 54). Oysa ki, Ekim 1917’de meydana gelen Sosyalist Devrim amaçlarının baş köşesine şiddet ve zulmü ortadan kaldırılmayı koymuştu. Örneğin V.Lenin (PSS: 122) “… ülkümüzde insanlara karşı yönelik zulme yer yoktur…”, “…Bütün gelişme toplumun belirli kesiminin öteki kesimi üzerindeki zorbalığa dayalı hakimiyetinin ortadan kaldırılmasına götürmekte”. Bu güzel niyet ifadesi olan sözler, ne yazık ki, uygulamada kendi yansımasını bulamamış, milyonlarca suçsuz insanın hayatının yakılmasına yol açmıştır. Nitekim, Sosyalist Devrim’in hemen ardından 05 Eylül 1918’de Halk Komiserleri Konseyi (SovNarKom/SNK) ‘nin meşhur “Kızıl Terör” kanun hükmünde kararnamesi yayınlanmıştır. Bu ararnameye göre Beyaz Ordu örgütlerine, darbe girişimi ve ayaklanmalara karışan herkesin kurşuna dizilmesine izin verilmekte ve Sovyet Cumhuriyeti’ nin toplama kamplarına tıkanması suretiyle sınıf düşmanlarından temizlenmesini emretmekteydi (Soljenitsın 1991: 13). Yani, az önce sözü edilen insanlıkdışı uygulamaların hayata geçirilmesine başlanması ve Sovyet toplumunun her kesimini de alacak şekilde genişletilmesine uygun hukuksal alt yapının ne olduğu konusunda böylece fikir sahibi olunabilir. Peki hızla sayısı artırılan bu ölüm kamplarının içine sokulan nüfusun artış dinamiği nasıldır acaba? Bu alanda da çok iyi bir araştırma yapan Hablemitoğlu (2004: 35), elde ettiği bilgilere dayanarak şu rakamları vermiştir: 1928-1930 yılları arasında yaklaşık 663 bin mahkumun bulunduğu bu sistemde 1931-1932 yılları arasındaki dönemde mahkum sayısı 2 milyon olmuş, ardından 1933-1935 yıllarında da bu sayı 5 milyona yükselmiştir. Mecburi Çalışma ve Islah Etme Kampları olan GULAG cehennemine mahkumlar bütün SSCB coğrafyasından sevk edilmektedir. Bu sevkıyatın yoğunluğuna ilişkin bir fikir edinmek için toplam 88917 kişinin kamplara çalıştırılmak üzere gönderildiği Ekim-Aralık 1934 tarihinin yalnızca verilmesinin yeterli olacağı (Zemskov 1997: 58) kanısındayım. Bütün bunların doğal sonucu olarak ülke çapında çok derin korku duygusunun yayılması vuku bulmuş; insanlar aile içerisinde bile artık konuşmak, görüşlerini paylaşmaktan çekinir duruma gelmiştir. “Opyat dvadtsat pyat” ( yine yirmi beş), “Kak dal bı yemu dvadtsat pyat, budet znat kak dedu derzat” (dedeye karşı karkılşmanın ne demek olduğunu bilmesi için ders vermek niyetinde ona yirmi beş çakardım) gibi deyimlerin Sovyetlerin içinde insanların konuşmalarında yaygınlık kazanması Lenin ve Stalin dönemlerine rast gelmekte ve günümüz Rusçasında bu deyimlerin varlığının devam etmesi o korkunç günlerin bir anısı ve mirasıdır. Neden mi? Çünkü o dönemlerde hüküm giymek ve ölüm kapmlarına düşmek o kadar kolaydır ki insanların suçsuz oldukları halde uydurma suçlamalarla 10, 20, 25 yıllığına mahkum edilmesi çok yaygın bir uygulamaydı (Svanizde 2006). <p> </p>Bu rakamlar aslında, ölüm kampları sürecinin daha başlangıcındaki sayısal dinamikleri yansıtan göstergeler olmasına rağmen bizlere, sürekli Batı’da işçinin sömürüldüğü edebiyatına başvuran Komünistlerin aslında kendilerinin de işçi ve köylüyü yaşam hakkı dahil olmak üzere bütün haklardan mahrum edilen birer köle konumuna getirerek hiç bir karşılık vermeden ölümüne dek sömürdüğünü gösterebilme konusunda ikna edici ve dehşet verici bilgilerdir. İşte sanayide büyük atılımlar öngören Birinci Beş Yıllık Plan’ın uygulanışına böyle bir ortamda girilmiştir. Doğal olarak ciddi yatırımlar isteyen bu atılımların gerçekleştirilebilmesi için büyük insan gücüne gereksinim duyulması kaçınılmazdı. Ortaya çıkacağı kaçınılmaz olan bu sorunun çözümü konusunda parlak Rus Komünist zekalar, onlarca milyon insanın hayatına paha olacak Ölüm Kampları olarak tanımlanabilecek Mecburi Çalışma Kampları sistemini, Çarlık dönemindeki eski adıyla Katorga sistemini devreye konulmasına ön ayak oldular. Bu arada kırsal kesimlerde zorla yapılan Kolektifleştirme sonucu yaygın kıtlıklar patlak vermiş, bunun sonucunda milyonlarca insan ölmüştür. Sözgelimi, 1926’da 31 milyonluk bir nüfusa sahip Ukrayna 1939’a gelindiğinde nüfusunun artacağı yerde beş milyon kişi azalmıştır. Kazak Türklerinden bu dönemdeki uygulamalar yüzünden 1,5 milyon kişi ölmüştür. Türkistan bölgesinde ise toplam 3 milyon hayat sönmüştür bu dönemde (Hablemitoğlu 2004: 29-30) <p> </p>Sovyet Komünist Rejimince Sibirya’da Kurulan Ölüm Kampları ve KurbanlarıSibirya’da kurulan ve tam hız çalışan ölüm kamplarına sevkıyat Sovyet zamanında II. Dünya Savaşı öncesi dönemde olduğu gibi savaş yıllarında ve savaşın bittiği yıllarda da devam etmiştir. Özellikle II. Dünya Savaşı sonunda bu bölgedeki zorla çalıştırılma kamplarına milyonlarca yeni mahkumla doldurulmuştur. Sevk olunan bu mahkumların içinde hem Sovyetlerin içinde yaşayanlar hem de yurtdışında yaşayan Rus ya da Sovyet yurttaşları yer almıştır. Çeşitli yollardan kandırılarak ve zor kullanılarak bu insanlar hayvan nakliyatı için kullanılan katır vagonlarda insanlık dışı koşullarda Sibirya’nın derinliklerine ölümüne gönderilmekteydi. Kızıl Ordu saflarında Nazi Almanlara karşı cephede savaşıp tutsak düştükten sonra Alman toplama kamplarına düştükten sonra oralardan kurtulan ve ülkesine sevinçle dönen milyonlarca Sovyet askeri de az önce anlatılan akıbete maruz kalmış, sınırlarda karşılanıp doğrudan ölüm kamplarına yollanmaktaydı . 1917 devriminden ve daha sonraki Sovyet yıllarındaki uygulamalardan kaçan ya da sınır dışı edilen yüz binlerce insan Batıya yerleşmişti. 1945’te Sovyetlerin II. Dünya Savaşından galip çıkması, Sovyet Komünist rejimini nefretle izleyen bu insanlar üzerinde büyük çapta etki yaratmış, bu insanlar aileleriyle birlikte Sovyet propagandaları na kanarak SSCB’ye yönelmiştir. Ancak, bunların da neredeyse tümü Komünist yönetimce ezilerek ölüm kamplarına sürülmüştür. Bu sürülen insanların içinde eşleri konumunda Batı Avrupa kökenli olan bir çok insan da kocalarının ya da hanımlarının yanında bilerek ya da farkında olmadan bu ölüm yolculuğuna gitmiştir (Svanidze 2006). Bunun yanı sıra Almanlar tarafından kurulan lejyon birliklerinde Komünist Rusya’ya karşı savaşan bir çok Türk vardı. Bunlar da ya gönüllü olarak ya da 28 Mayıs 1945 tarihinde Güney Avusturya’da yer alan Spittal-Drau kasabasında bulunan 7000 Kuzey Kafkasya Türkü aile ve çocuklarıyla birlikte Amerikan ve İngiliz askerlerince Sovyet ordularına teslim edildiği örneğinde olduğu gibi zor kullanılarak SSCB’ye sevk olunmuştur (Hablemitoğlu 2004: 55-57). Sovyet Komünistleri SSCB’nın geniş topraklarında yayılan ölüm kampları ağına yollanmak üzere Türk halkların içerisinde Kırım Tatarları, Karaçay, Balkar, Ahıska Türklerini topyekün bir biçimde sürgüne göndermiş, bu halklara karşı soykırım uygulamış, yurtlarından koparmış ve yurtlarına dönmelerini de yasaklamıştır. Bunlar Orta Asya, Sibirya ve Rusya’nın Uzak Doğusu bölgelerindeki mecburi çalışma kamplarına yerleştirilmiştir (Hablemitoğlu 2004: 64-65). Hemen burada başka bir davranış örneğini vermekte yarar vardır. Yukarıda sözü geçen Ziya Yergök’ün, Dünya Savaşına 83. Alay Komutanı olarak katılıp ve Sarıkamış faciasından sonra Ruslarca esir alınıp Sibirya ve Orta Asya’daki savaş esirleri kamplarında hayatının altı yılını geçiren ve oralardan kaçıp 1920’de yurduna dönebildikten sonra bir yıl bile geçmeden Şubat 1921 tarihinde Kazım Karabekir Paşa tarafından askeri rütbesi albaylığa yükseltilmiş, askeri hizmet içerisinde ise Z. Yergök 1930’da tuğgeneralliğe kadar terfi etmiştir (Önal 2005: 5-10). Oysa, binlerce Sovyet askerinin Alman esaretinden bin bir güçlükle kurtulduktan sonra döndüğü yurdunda sevinç bile yaşayamadan doğrudan Sibirya ve Orta Asya’daki ölüm kamplarına sürülmüştür. Dolayısıyla, burada örneği verilen iki durum, iki farklı yaklaşımı ve insana verilen değeri de yansıtır niteliktedir. Topyekün sürgün uygulaması Sovyetler tarihinde ilk kez Baltık ülkelerine (Letonya, Litvanya ve Estonya) karşı uygulanmıştır. Buralardan koparılan sayıları bir milyonu aşkın insan da Ural dağları, Orta Asya ve Uzak Doğu bölgelerine sürülmüştür (Hablemitoğlu 2004: 65-72). Yukarıda değinilenlerin dışında mecburi çalışma sistemi savaşta Kızıl Ordu tarafından esir alınan yabancı askerlerle de büyük ölçüde takviye olunmaktaydı. Kimi tahminlere göre sayısı 3-4 milyonu bulan Alman savaş esirlerinin yanı sıra Romanya, İtalya, Finlandiya ve Yugoslavya asıllı savaş tutsaklar Sovyetlere getirilmiş ve bunların büyük kısmı da çalışma kamp zindanlarında ölmüştür (Hablemitoğlu 2004: 49-50). Anadolu Türklerinden olup “sabıkalı komünist” olan ve hem Orta Asya hem de Sibirya mecburi çalışma kamplarına sürülen Yusuf Yıldırım’ın verdiği bilgiye göre Kızıl Ordu’nun Uzak Doğu’da Mançurya bölgesinde tutsak ettiği bir milyon civarındaki Japon askerlerinden Karaganda’daki kampa düşenlerin arasında açlıktan ölüm oranı yüksekti (Hablemitoğlu 2004: 49). Sovyet Rusya’da toplam 30 yıl yaşayan ve bu sürenin 6 yılını (1949-1955) Orta Asya (Karaganda) ve Sibirya (Norilsk ve Vorkuta) mecburi çalışma kamplarında mahkum olarak geçiren Yusuf Yıldırım (1972: 230-231; Hablemitoğlu’nda 2004: 98-99) Sibirya’ya sürgün edilişini şöyle anlatmıştır: <p> </p>”Vapurlar, hayvan nakli için kullanılan vapurlardı. Ahırdan farksızdı. Vapur yolculuğu da 3-4 gün sürdü. Vapurdan çıktığımız zaman müthiş bir soğukla karşılaştık. Kar tipisi vardı. Dişlerimiz birbirine vuruyordu soğuktan. Birkaç gün yaya olarak gündüzle gecenin farkını anlamadan yürüdük. Kar tipi hiç dinmiyordu. Bizi kutup dolayındaki Narilsk [Krasnoyark Eyaletinin kuzeyinde bulunan ve günümüzde Alüminyum başta olmak üzere demir dışı piyasasındaki dev işletmelerin ve ağır sanayinin merkezi olan Norilsk şehri – TBD]’e getirmişlerdi. Kampa yaklaştığımızda, tipi biraz dinmişti. Geçtiğimiz yolun sağında solunda uzaklardan kuleler görünüyordu. Ateş sesleri işitiliyordu. Yürümeyen mahkumları yolda kurşunluyorlardı. Ellibin kişi kadar vardık. Bir kampın önünde durdurulduk. Tahminen on kafileye ayrılmıştık. Bir kafile burada kaldı. Kafileleri her milletten karışık olarak teşkil etmişlerdi. Epey ilerledikten sonra yine bir kampın önünde durdurulduk. Burada beş kafile bırakıldı. Yine kafileler hareket etti. Kimsede yürümeye takat kalmamıştı. Canımızı dişimize takarak, yürüyorduk. Geride kalanların üzerinde köpekleri saldırtıyorlardı . Ben en son kafiledeydim. Kurşunlananların, takatsizlikten düşüp donanların, can çekişenlerin, yaralananları n, sıradan ayrıldı diye öldürülme tehlikesi olduğunu bildiğimizden üzerlerine basarak yürüyorduk. Bunların sayısı herhalde iki yüzden fazlaydı”.
GULAG KAMPI STALİNİN ÖLÜM KAMPI
Bu kısa anlatımdan da anlaşılabileceği üzere en az 150 arama ve 500’den çok bekçilik için özel yetiştirilmiş köpeklerin bulundurulduğu ölüm kamplarına (Hablemitoğlu 2004: 112) mahkumların ulaşması bile ölümle sonuçlanabiliyor, bu yolda insanlar korkunç insanlık dışı zulme maruz kalıyordu. Kampa ulaşabilen mahkumların ne gibi koşullarda yaşadıklarını yine Y. Yıldırım’ın (1972: 220; Hablemitoğlu’nda 2004: 126-127) hatıralarından öğrenmek mümkündür: “Sabahın beşinde kalkıp, akşamın sekizine kadar çalışıyorduk. Hergün gıdasızlık ve aşırı çalışmadan dolayı hastalanarak; en az yüz kişi ölüyordu. İş yerine gidiş gelişte yürüyemeyen, kafilenin gerisinde kalanları da ya kurşunluyor, ya da köpeklere parçalatıyorlardı . Sebebi gayet basitti, yürümekten aciz bu insanların kaçacakları ileri sürülüyordu”. Sibirya’da Norilsk mecburi çalışma kampındaki mahkumiyet hayatı Y. Yıldırım (1972: 231-232; Hablemitoğlu’nda 2004: 127) tarafından şu şekilde tasvir edilmiştir: “Taş kariyerinde çalışıyorduk. Vagonları doldurup, boşaltıyorduk. Hergün karyerde (maden ocağında – TBD), yalnız kazanlarda 50-60 kişi ölüyordu. Tipisiz gün yoktu. Kampa üstümüz buz bağlamış halde dönüyorduk”. Çarlık zamanında da esir kampında Rusların tutsaklara karşı davranışlarına konu açısından ve bütüncül algılama bakımından yararlı olabilir. O nedenle burada Ocak 1915’te Krasnoyarsk civarında bulunan bir esir kampına düşen Osmanlı Türk askerlerinden Ziya Yergök’ün (2005: 156-157) hatıratlarına başvuracağız: Ruslar “sabahları eksi 40 derece soğukta dışarıda ayakta tutar, yoklama yapar, kimlik yazarlardı. İnce bir kaput ve bize uygun giyimlerimiz şiddetli soğukta titrememize sebep olur, burnumuzu üşütmemek için onları ellerimizle kapatmak zorunda kalırdık. Soğuk ciğerlerimize işlediği için hastalanıp ölenler çok oldu. Birçoğumuzun basuru depreşti… Rus subay ve erlerine birazcık itiraz büyük bir hakaretle karşılık görür, dipçik ve kırbaç dayağı zerrece itiraz etmemize, soğukta çektirilen azaplara katlanmamıza sebep olurdu..”. Kamplardaki beslenme koşularına da bakmakta yarar vardır. Mecburi çalışma kampında mahkumlar günlük ortalama (tamamlaması gereken normu yüzde yüze yakın bir oranda yaptığı durumda) olarak 400-600 gram arası ekmek ve 22 gram et yiyebilme imkanına sahipti. Bir kıyaslama yapmak için, söz konusu kampta bekçilik ya da arama görevlerinde kullanılan köpeklere günde 250-400 gram arası et ve 20 gram hayvani yağ verilmekteydi (Hablemitoğlu 2004: 132-133). Bu kıyaslama bizlere dehşet verici bir tabloyu sunmaktadır. Bu tablonun ressamı ise bütün dünya işçilerine özgür, eşit ve kardeş bir dünya vaat eden Sovyet Komünist devletiydi. Bu arada, normları tamamlayamayan mahkumların her geçen gün beslenme normlarında kısıtlamaya gidildiğini ve bu duruma düşen insanların sonunda büyük çoğunlukla açlıktan öldüğünü de burada eklememiz gerek. Ölüm kamplarında yaşam koşullarının ne denli ağır ve hatta ölümcül olduğunu belki de bir Polonyalı esirin sözleri en açık bir biçimde açıklamaktaydı: Ona göre bu ortamda “işten ölmeyenler hastalıktan, hastalıktan ölmeyenler, keder ve üzüntüden dolayı intihar ederek ölürler” (Hablemitoğlu 2004: 147). Mecburi çalışma kamplarında bulunan mahkumların üzerinde Sovyet Komünist sistemi dayattığı bu insanlık dışı koşullarda bile propaganda faaliyetlerini aksatmadan tüm gücüyle sürdürdüğünü unutmamak lazım. Nitekim, bu tür kurumların her uygun yerinde; “Hürriyetine kavuşman elinde!”, “Namuslu çalış!”, “Leke ancak alın teriyle silinir!”, “Zaferi Komünist Partisine borçluyuz!”, “Komünistler yolunu şaşıranların elinden tutar!”, “Komünistlere inan ve güven!”, “Seni düşünen kampın idarecilerine yardım et!”, “Komünizmin baş düşmanı milliyetçiliktir! ” gibi sloganlar yazılıydı. Ancak bu tür çabalar mahkumlar üzerinde ne denli etkiliydi? Etkisi mutlaka vardı, ancak o koşullarda bu tür propagandanın mahkumlar açısından nasıl algılanabileceğini tahmin etmek hiç de güç değildir, aslında. Yusuf Yıldırım (1972: 216; Hablemitoğlu’nda 2004: 155) da anılarında bu tür sloganları okuyan herkesin bunların karşısında güldüğünü anlatmaktadır. Eşit, kardeş ve enternasyonal anlamda proleter kitlesini birleştirici olmanın aksine her ferdin kendi milliyeti etrafında kenetlenmesine ve etnik mensubiyete göre dayanışmanın gelişmesine uygun bir zemin sağlayan ölüm kampları düzeninin aslında “anti-Sovyet eğitimi veren ve hür, demokratik fikirli bir okul (!) haline gelmiş” (Hablemitoğlu 2004: 158) bir mekan olduğunu bile söylemek mümkündür. <p> </p>Böyle bir ortamda Türkçülük akımının da cereyan ettiğine ilişkin bilgiler mevcuttur. Bu konuda hatıralarını paylaşan Kırım Türklerinden Osman Karabiber (1954: 84; Hablemitoğlu’nda 2004: 170) Türkistan, Kırım, İdil-Ural ve Azerbaycan bölgelerinden sürülen ve mahkumiyet yerlerinde Sovyet karşıtı ve Türkçü propaganda çalışmalarını sürdüren Türk aydınların arasında; meşhur Solovki Kampında esir tutulmuş bulunan Kırım Türklerinden Ethem Feyzi Gözaydın ile Osman Derenayırlı ve Kazan Türklerinden Hadi Atlasi’nin adını vermektedir. Her türlü insanlık duygusunun köreltilmesine ve yok edilmesine yönelik uygun bir ortamın yaratılmasına çalışılan ölüm kampları ortamında Türklerin arasında bir çeşit dayanışma varken Rusların arasında da bu sosyal olgudan söz etmek mümkündür. Kamptaki görevlilerin çoğu etnik olarak Rus olduğu için bunların Rus mahkümlere çok daha müsamahalı bir biçimde davrandıkları da bilinmektedir. Norilsk kampında bu bağlamdaki durum şöyle aktarılmaktadı r: “… yerli [yani, Sovyetler’deki – TBD] Ruslar, Mançuryalı [yani, Çin’in kuzey doğusu – TBD] Rusların kendi kanından olduklarını, Baltıklılar tarafından öldürülen arkadaşlarının intikamını almaya teşvik ediyorlardı. Bu amaçla grup başkanları yeni listeler yaptılar. Mançuryalı Rusları sekiz on grup halinde bir araya topladılar. Ruslara hafif işler veriliyor, durmadan yedirip içiriyorlardı. İşin ağırlığı Doğu Avrupalıların, diğer yabancı milletlerin, Baltıklıların ve Müslümanların omuzlarında yükleniyordu. Biz Türk Müslümanlar, çok iyi örgütlenmiştik. Milletlerin münasebetlerine göre tutumumuzu ayarlıyorduk. Aklımız sıra siyaset yapıyorduk. Bunun için bize, pek o kadar diş geçiremiyorlardı . Burası bir dağbaşı idi… Herkes kendi canının derdinde idi. Bileği kuvvetli olanlar yaşıyor, zayıf olanlar yaşama hakkı bulamıyorlardı “(Yıldırım 1972: 217-234; Hablemitoğlu’nda 2004: 176-177). II. Dünya Savaşından çok önce I. Dünya Savaşı yıllarında Ruslar tarafından tutsak düşürülüp Sibirya’ya sürülen Osmanlı Türk askerleri örneğinde de grup dayanışması davranışlarını gözlemlemek mümkündür. Nitekim, Ziya Yergök (2005: 160) hatıratlarında Türklerin Krasnoyarsk civarındaki esir kampına ulaştırıldığında, orada bulunan esir Macar askerlerinin kendilerine ilk günlerden itibaren “soydaş diye” sahip çıktığını ve birçok konuda yardımcı olduğunu ve kolaylık sağlamaya çalıştığını anlatmıştır. Osmanlı Türk askerlerinin esarette kaldıkları Sibirya’da kendilerine Rusya Türklerinden Sibirya Tatarlarının çok büyük yardımının dokunduğunu yine Z. Yergök’ün (2005: 167, 175-177) anılarından öğrenebilmekteyiz. Hablemitoğlu (2004: 205-217) kendi araştırmasına 1945-1947 yıllarına ait veriler ışığında Rusya’daki toplam 125 mecburi çalıştırılma kampının adını, ana görevini, bulunduğu bölgeyi ve özellikleriyle kamp yaşantısının karakterini vermektedir. Rusya’nın Batısından Ural dağlarına kadarki toprakları kapsayan Avrupa ve Urallardan Uzak Doğusuna kadar uzanan Asya bölgesinde yer alan bu 125 ölüm kampı Kuzey Batı Rusya, Kuzey Doğu Rusya, Doğu Avrupa Rusyası, Ural Bölgesi (bu kümedeki kamplar aslında Sibirya kamplarına dahil edilebilir), Batı Sibirya, Orta Asya, Kuzey Orta Sibirya (Krasnoyarsk bölgesi), Doğu Sibirya ve Uzak Doğu bölgesi gibi ana bölge taksimatına göre ayrılmaktaydı. 125 kampın içerisinde neredeyse 60’i Sibirya’da bulunmaktaydı . Burada Sibirya’da yer alan kamp adlarının bazılarının verilmesinin yararlı olacağı düşüncesindeyim. Bunlar; Omsk Bölgesinde bulunan Omsk, Asir, Tobloysk kampları, Kemerova Bölgesindeki Kemerova kampı, Novosibirsk Bölgesindeki Narım, Novosibirsk, Siblag kampları, merkezi Tomsk’ta bulunan Tomsk-Asino kampları, Altay Eyaletindeki Barnaul kampı, Krasnoyarsk Eyaletindeki Norilsk, İgarka, Yenisey nehri ağzında bulunan Yenisey kampları, İngaş, Absagaçev, merkezi Kansk’ta bulunan Karslag kampları, Turuhansk, BAM (Baykal-Amur Demiryolu İnşaatı) kampları, Tayşet kampı, İrkutsk Bölgesindeki Yukarı Lena kampları, Saha Cumhuriyeti’ ndeki Aşağı Lena, Olekminsk, Verkoyansk ve Aldan kampları, Çita Bölgesindeki Zado, Gubarevo, Dermidonovka, Magdagaçi, Zagamensk, Yerofey Pavloviç kamplarıdır. İnsanlık dışı koşullarıyla dünya çapında nam salan Kolıma kampları da yine Sibirya bölgesinin kuzeyinde bulunmaktaydı (Hablemitoğlu 2004: 210-214). Ölüm kamplarıyla hapishanelerin çokluğu ve bunlarda mahkumların maruz bırakıldığı yaşam ve çalışma koşullarının korkunçluğu aslında Sovyet Komünist sistemin iç yüzünü bütün çıplaklığıyla ortaya koymaktadır. Bu sistemin iç yüzü ise Sovyet yurttaşı olan on milyonlarca kişi için ölüm anlamını taşımaktaydı. Nitekim, 1917-1947 yılları arasında, yani 30 yıl içerisinde Sovyet Komünist devletinde ölüm kampları olarak tanınan mecburi çalışma kamplar sisteminde yaklaşık 21 milyon kişi hayatını yitirmiş, yine aynı dönemde baskılar döneminde öldürülenlerin sayısı 42 milyon olarak belirtilmektedir (Hablemitoğlu 2004: 223). Bu ise, Rusya Komünistlerinin aslında aydın ve mutlu hayatın yaşanacağı Komünizmin kurulmasına ilişkin vaatlerinin tam aksine nehirler dolusu insan kanını akıtarak bu dönemde 60 milyon kişiyi hayattan kopardığı anlamına gelmektedir. 60 milyon kişinin hayatının, Rus Komünist sisteminin işlemesi için yakıt olarak kullanılmış olduğunu bilmeli, o geçmiş günlere özlem duyanlarla o korkunç tarihi bilmeyip konuşanlara bunlar anlatılmalıdır. Ayrıca, bu insanlık ayıbı ve cehennemin içinden çok sayıda Türkün geçtiği unutulmamalı, Rusya Komünist düzeninin gizli tutulmaya çalışılan bu korkunç karanlık iç yüzünü genç Türk kuşaklarına aktarılmalıdır. Kendi atalarından şu ya da bu biçimde Sovyet Sosyalist Rusya’daki ölüm kampları ya da esir kamplarına düşüp oralarda ölen ya da o cehennemden canlı çıkabilen yakınları olanların da bu yazıda dile getirilmeye çalışılan gerçekleri çok iyi bildiği, bilmedikleri takdirde de insanlık tarihinin bu karanlık sayfalarından haberdar olabilmeleri için bu yazıyı küçük bir ışık olarak değerlendirebileceklerdir.
GULAG KAMPI STALİNİN ÖLÜM KAMPI
Donnerstag, 13. April 2017
اسامی عده ای از زندانی شدگان هویت و برابری طلب آزربایجانی توسط رژیم جمهوری اسلامی ایران از سال2006 تا آخر سال 2013
نظر بر اینکه بعضی از فعالین ملی آزربایجانی به دفعات دستگیر و زندانی شده اند,لذا اسم آنان بدفعات هم نوشته شده است. این لیست بوسیله عایله ما و از منابع سایتهای آزربایجانی و دیگر سایتها تهیه و تنظیم شده و بوسیله خانم ژاله تبریزی هم به بخش حقوق بشر سازمان ملل متحد در ژنو گزارش شده است
لیست دیگر زندانی هایمان ,یعنی از سال 2014 تا حال هم در دست تهیه است وبعد از اتمام منتشر خواهم کرد
13.04.2017 آلمان
دکتر حمداللاه سلیمانی فرد
اسامی
عده ای از دستگیر و زندانی شدگان هویت و
برابری طلب آزربایجانی توسط رژیم جمهوری
اسلامی ایران در سال 2006
1-Ali Hajimahammadi
(2006.2.21. Sulduz )
2-Ebrahim Moiyni - (2006.5.25.
Sulduz)
3-Amin Jeddi (2006.2.18. Ardabil)
4-
Ramin Sadegiasl (2006.2.19.Ardabil)
5- Jalal Tagavi (2006.2.19.Ardabil)
6- Gadir
Azerdokht (2006.2.19 Ardabil)
7- Said Matinpur (2006.2.21.Zanjan )
8- Reza Matinpur
(2006.2.21.Zanjan )
9- Mustafa Mahbubtape (2006.2.19.Ardabil)
10- Aydin Nejatiy (2006.2.19.Ardabil)
11- Hüsein
Rahmati (2006.2.21.Zanjan)
12- Amin Gadimi (2006.2.19.Ardabil)
13- Behzad Khorshidzadeh
(2006.1.4. Shabestar)
14- Yagub
Goharfar (2006.2.19. Ardabil)
15-Mahammad Mahammadi (2006.2.19.Zanjan)
16- Babak Shuja
(2006.2.19.Ardabil)
17- Parviz Sultani (2006.1.4 .Sabestar)
18- Ebad Gafari
(2006.2.21.Zanjan)
19- Reza DarJazani (2006.2.13. Ghom)
20- Behnam
Nurmahammadi (2006.1.12. Shabistar)
21- Gahraman Sultani (2006.1.4.Shabestar)
22- Kiyanush Yusefiy
(2006.2.21.Urmu)
23- Shirzad Hajilu ( 2006.3.7.Khoy)
24- Alireza Ghomi
(2006.2.21.Urmu)
25- Gashtasb
Vasegi (2006.1.8.Ardabil)
26- - Mahammad Aslani (2006.1.8.Ardabil)
27- Adel Shakuri (2006.3.14
Julfa)
28- Ebrahim Shakuri (2006.3.19.Julfa)
29- Shapur Nusratpur
(2006.9.17.Ardabil)
30- Suleiman Nüsrati (2006.5.26.Ardabil)
31- Mehdi Nuri (2006.5.22.Sulduz)
32-Afshin Bazazgadim(2006.2.3.Ahar)
33-Elyar
Yekanli (2006.12.12.Urmu)
34- Gahraman Ganbarpur (2006.2.21Sulduz)
35–Adel
Allahverdi (2006.2.21 Sulduz)
36-Amir Farahani (2006.6.25.Sulduz)
37-Siruz Siyami
(2006.25.Sulduz)
38-Hamid Argish(2006.2.21.Khoy)
39-Hadi Hamidishafag
(2006.12.11.Urmu)
40-Behruz Alizadeh(2006.9.20 Ardabil)
41-Mahammad Nasiri(2006.9.23.Maku)
42-Mahammad
Hüsenzadeh(2006.9.23Maku)
43-Tayeb Ebrahimzadeh(2006.9.23.Maku)
44-Arif Ulufi(2006.2.21.Urmu)
45-Rasul
Jafari (2006.9.23.Urmu)
46- Elyar Yekanli ( 12.12.2006
Urmu)
47Ali
Khudabakhsh (2006.12.12Urmu)
اسامی
عده ای از دستگیر و زندانی شده گان هویت
و برابری طلب آزربایجانی توسط رژیم جمهوری
اسلامی ایران در سال 2007
-Jalil
Ganilu (2007.5.26 & 2007.4.5 & 2007.8.28 Zanjan)
-Saleh Kamrani (2007.8.18.Karaj)
-Elgar Marandli &
Yagub Salekiniya (2007..10.31 Tehran)
-Mahammadali
Heydari (2007.10.27 Tehran)
- Mirgasem Seyedinzadeh (2007.9.2
Tehran)
- Said Matinpur (2007.5.25.Zanjan)
-Javad
Hasanpur (2007.8.3 Ahar)
-Habib Mehri (2007.10.16 Tabriz)
-Dariyush Esmaili (2007.5.29 Urmu)
-Mehdi Hajimahammadi (2007.5.30 Urmu)-
-Akbar
Pashai (2007.5.22Urmu)
-Tohid Sultani (2007.5.20.Urmu)
-Sasan Keyvani
(2007.5.20.Urmu)
-Jafar Karimi (2007.5.22.Urmu)
-Musa Parizad (2007.5.22.Urmu)
-Akbar Nikju
(2007.6.6.Urmu)
-Nader
Mahdgarabag (2007.5.22.Tabriz)
-Mirali Rizai (2007.5.17.Sulduz)
-Isa Yeganeh (2007.5.17.Sulduz)
-Seyamak Mirzai (2007.10.8.Parsabbad
Mugan)
-Shahin Hasani
(2007.5.21.Tabriz)
-Asaf Ebrahimzadeh (2007.9.17Ardabil))
-Ali
Shadikaramjavan (2007.9.17.Tabriz)
-Riza Ganizadeh (2007.9.17.Ardabil)
-Alireza Matinpur
(2007.8.28Zanjan)
-Samad Gurbani (2007.10.23.Hamadan)
-Said Nasiri
(2007.2.26.Urmu)
-Shahram Gulizadeh (2007.2.21.Urmu)
-Rahim Gulabi (2007.3.11.Ardabil)
-Jafar Tagavi
(2007.3.11.Ardabil )
-Jafar müazen (2007.3.11.Ardabil)
- Vahid Bahaduri (2007.3.11.Urmu)
-Reza
Dagestani (2007.2.21.Urmu)
-Shirzad Hajilu (2007.12.11.Khoy)
-Behruz Safari (2007.6.17.Zanjan)
-Leyla Heydari
(2007.8.28.Zanjan)
-Shahram Muradi (2007.2.15.Zanjan)
-Mansur Jeddi
(2007.11.1.Ardabil)
-Hüjat Naseri (2007.12.22Urmu)
-Mustafa Avazpur
(2007.10.6.Tabriz)
-Changiz Bakhtavar (2007.5.20.Tabriz)
-Esrafil Sultani (2007.5.30.Khalkhal)
-Süleiman Shabani
(2007.5.22.Tabriz)
-Mahammadreza Avazpur (2007.6.19) .Tabriz)
-Javad Rajabzadeh (2007.9.8.Tabriz)
-Javad Hasanpur(2007.8.3.Ahar)
-Abdullah
Abbasijavan (2007.8.18.Tehran)
-Behruz Alizadeh (2007.9.23.Ardabil)
-Vahid Bahadori (2007.3.18..Urmu)
-Jalal Kudalilu
(2007.4.21.goshachai)
-ShahinHasani (2007.4.21.Goshachai)
-Mehdi Bazmani (2007.4.21.Gushachai)
-Behkam Mahammad
i(2007.4.21.Goshachai)
-Amir Agazadeh (2007.4.21.Goshachai)
-Majid Hashempur (2007.4.21.goshachai)
-Dariyush Andalibi
(2007.4.21.goshachai)
-Milad Tavakül i(2007.4.21.Goshachai)
-Shahrokh Faramarzi (2007.4.21.Goshachai)
-Ali Sultani
(2007.4.21.Goshachai)
-Gavibazu Alipur (2007.4.21.Goshachai)
-Nadir Amani (2007.4.21.Goshachhai)
-Mansur Fathi
(2007.4.21.Goshachai)
-Amir Sagafi (2007.4.21.goshachai)
-Mustafa Dolatkhah
(2007.4.21Goshachai)
-Eynullah Ahangari (2007.4.21.Goshachai)
-Shahin Esmailpur (2007.10.24.Meshkinshahr)
-Firidun Mehdipur
(2007.2.10.Urmu)
-Shahin Esmailpur (2007.11.24.Meshginshahr)
-Abbas
Banaikazemi(2007.4.13.Tabriz)
-Mahammadreza Avazpur (2007.6.19.Tabriz)
-Farrokh Hashimzade
(5.2007 Tabriz)
-Alirza Ghomi (4.2007 Urmu)
-Kamal Barzi & Arselan Arzmari
(7.2007 Maraga)
-Mehdi
Mehemmedpur &Hüseyn Sebebi &Amir Abbasizadeh & Islam
Khodai & Alireza Hamedkhu ( 5.2007 Ardebil)
-Mehdi
Mehemmedzadh (5.2007 Ardebil)
-Eyvaz
Tahami ( 5.2007 Urmu)
-Mehemmed
Huseynpugurbani (5.2007 Urmu)
-
Ibrahim Muini & Faramerz Gulamzadeh & Behzad Guchai &
Karim Naimi & Mustafa Gasemi & Mehdi Vahedi & Ismail
Bahrami & Ehsan --Maliki ( 5.2007 Sulduz )
-Irafil
Sultani 6.2007 Khalkhal)
-Karim
Pziri & Vali Siyami & Amir Farahani (7.2007 Sulduz )
-Akber Nikju &
Karim Pashai (7.2007 Urmu )
-Mehemmedreza
Avazpur (6.2007 Tebriz)
-Masud sultani (
8.2007 germi)
-Cavad Racabzadeh
(9.2007 Tebriz)
-Shahnaz Gulami
(9.2007 Tebriz)
-Murteza Shukrisergin & Avaz Hasanpur & Afshin
Bazzazgedim & Kerim Karger & Farhad Heyderi & Anushirvan
tehmasebi & Rahim Elgemi & Ramin Bakhshi & Huseyn
Safarnia & Farid Barziger & Mehrdad Heyderpur & Mehemmed
Cafari (8.2007 Ahar )
-Mehdi Suleymani &
Abulfezl Asedzadeh & Perviz Bageri & Jalal Isfendyari &
Riza salmanzadh & Abulfez Dustmehemmedi & Riza Salmani &
-Parviz Ganeh & Umid Seyfi & Mustefa Jamlu & Amir
Mehemmedi & Ebrahim Zulfi ( 8.2007 Ahar )
-Amir Abbas
banaikazem (2007.5.14 Tabriz)
-Said Matinpur &
Saleh Kamrani (2007 8.28 Zanjan)
-Behruz Safari &
Alireza Matinpur & Leyla heydari (2007.5.24 Tehran)
-Abdulah Abbasijavan
(2007.5.14 Karaj)
-Hadi Hamidishafag
(2007.5.14 Urmu)
-Yunes Zariyun (2007.9.21 Tabriz)
-Vadud Saadati (2007.10.3Ardabi)
-Shadi Karamju (2007.9.22 Tabriz)
-
Reza Ganizadeh (2007.6.31 Ardabil)
-Asgar Akbarzadeh
(2007.10.21Ardabil)
-Firidun Mehdizadeh (2007.10.18 Urmu)
-Mahamad Hüseinzadeh (2007.10 17 Maku)
Tayeb Ebrahimzadeh & Mahamad Nasiri (2007.10 17 Maku)
-Mahamadali heydari (2007.10.28 Tabriz)
-Habib Mehri
(2007.10 25 Tabriz)
اسامی
عده ای از دستگیر و زندانی شده گان هویت
و برابری طلب آزربایجانی توسط رژیم جمهوری
اسلامی ایران در سال 2008
-Vahid Bahaduri (2008.4.28.Urmu)
- Amirabbas
Banaikazem(2008.4,29.Tabriz)
-Samad Gurbani (2008.4.29Hamadan)
-Akbar Pashai(2008.5.3.Urmu)
-Hüchatüleslam Abdulaziz Azimigadim(2008.5.3.Ghom)
-Mahamad
Yerhun(2008.5.7.TAbriz)
–Samad Molaquli(2008.5.17.Tabriz)
-Ali
Sedighi(2008.5.17.Tabriz)
-Jamshid
Zarei(2008.5.17.Tabriz)
-Elyar Yekanli-(2008……….Urmu)
-Peyam
Alamguli(2008.5.23.Khoy)
-Akbar
Lakestani(2008.5.23.Shahre Shut)
-Hasan Asadi(2008.5.25.Tabriz)
-Fiyridun Mehdipur(2008.5.25.Urmu)
-Sakhavat Ezati(2008.5.31.Ahar)
-Ebrahim Rashidi(2009.8.5.Urmu)
-Ali Abbasi(2008.6.13.Ardabil)
-Peyman Gulami(2008.6.24.Tabriz)
-Ali Abdullahzadeh(2008.6.23.Tabriz)-
-Gulam Najafi(2008.6.6.Tabriz)-
-Ali Hüsein Nejadasl(2008.6.13.Maku)
-Mahamad
Nasiri(2008?)
-Arif Ulufi(2008.6.1.Urmu)-
-Ebrahim Jafarzadeh(2008.6.22.Khoy)
-Reza Dagestani(2008.6.19.Sulduz)
-Ahad Razavi(2008.6.11.Tabriz)
-Amir
Banaisabig(2008..6.11.Tabriz)
-Jamshid
Zarrei(2008.6.11.Tabriz)-
-Kamal Ashrafi(2008.6.11.Tabriz)
-Asgar Akbarzadeh(2008.6.10.Ardabil)
-Said matinpur(288.6.9.Zanjan)
-Saleh Kamrani(2008.6.9.Karaj)
-Abdullah Abbasijavan(2008.6.9.6.9.Tehran)
-Mahamad
Heydari(2008.6.9.Tehran)
-Jalil Ganilu(2008.6.9.Zanjan)
-Alireza Matinpur(2008.6.9.Zanjan)
-Yagub Salakiniya(2008.6.9.Tehran)-
-Mirgasem Seyedinzadeh(2008.6.9.Tehran)
-Behruz
Safari(2008.6.9.Zanjan )
-Leyla
Heydari(2008.6.9.Zanjan)-
-Farhad Mohseni(2008.6.7.Tabriz)-
-Mashallah Rezmi(2008.6.1.Tabriz)
-Ramin
Rezmi(2008.6.1.Tabriz)
-Akbar Huseinzadeh(2008.6.1.Tabriz)-
-Vadud Saadati(2008.4.1.Ardabil)
-
Behruz Alizadeh (2008.4.1.Ardabil)
-Mehdi Kiyani(2008.4.1Ardabil)-
-Ardashir
Karimikhiyavi(2008.4.1.Ardabil)
-Rahim Gulami(2008.4.10.Ardabil)
-Hadi Hamidishafag“008.4.10.Urmu)
-Rahim Gulabi(2008.3.14.Ardabil)
-Jafar Tagavi(2008.3.14.Ardabil)
-Jafar Moazen(2008.3.14.Ardabil)-
-Tohid..?
-Hüsein Yusefi(2008.3.28.Tabriz)
-Gafur
Habibpur(2008.3.28.Tabriz)
-Afshin Bazazgadim(2008.3.2.Ahar)
-Murteza Shükrisargini(2008.3.2.Ahar)-
-Farzad Mehdavi(2008.2.27.Tabriz)
-Hataf
nuri(2008.2.27.Tabriz)-
-Avaz Hasanpur(2008.2.24.Ahar)
-Abbas Lisani(2008.2.21.Ardabil)
-Hüjat Naseri(2008.2.11.Urmu)
-khosro Derakhshi(2008.2. 7.Tabriz)
-Yusef Lotfihag(2008.2. 7.Tabriz)
- -Mehdi Afsari(2008.2. 7)
-Hasan Asadi(2008..2. 7.Tabriz)
- Mahamadali Javadi(2008.2.7.Tabriz)-
-Javad Kanani(2008.2.7.Tabriz)
-Ali Shakeri(2008.1.30.Tabriz)
-Samad
Mollaguli(2008.10.8.Tabriz)-
-Abdülhöjat
Tarverdiyan(2008.10.8.Tabriz)-
-Ehsan Najafi(2008.10.8.Tabriz)
-Rahim
Hajizadeh(2008.9.29.::.................)
-Mehdi Vahidi(2008.8.18.Miyaneh)
-Alireza Sarafi(2008.9.15.Tehran)
- Said Muganli(2008.9.15.Tehran)
-Hüsein
Rahimi(2008.9.15.Tehran)-
-Husen Heydari(2008.9.15.Tehran)
-Rügayeh Alizadeh(2008.9.15.Tehran)
-Abbas Naimi(2008.9.15.Tehran)-
-Akram-Ranjani(2008.9.15.Tehran)
-Mehdi Naimi(2008.9.15.Tehran )
-Akbar Azad(2008.9.15.Tehran)
-Hasan
Rashidi(2008.9.15.Tehran)-
-Mahamad Abbaspur(2008.9.15,Tehran)
-Shahbaz
Ebrahimnejad(2008.9.15.Tehran)
-Yusef Hushyar(2008.9.15.Tehran)-
-Farhad Rezai(2008.9.15.Tehran)-
-RubabAzimi(2008.9.15.tehran)
-Sayad Mahamadiyan(2008.9.15.Tehran)-
-Dariyush Hatami(2008.9.12.Kaleybar)-
-Hasan Rahimi(2008.9.11.Tehran)
-Ahmad Huseinpur(2008.9.9Tabriz)-
-Mansur Aminiyan(200(.21Tabriz )
-Magsud Ahdi(2008.8.21.Tabriz)
-Majid Makui(2008.9.1.Esfahan)
Reza Avazpur(2008.8.24.Tabriz)
-Alireza Firuzy(2008.8.21.Zanjan)
-Hüjatüleslam Abdölaziz
Azimigadim(2008.8.14.Ghom ikinci defe)
-Amir Mardai(2008.8.14.Tabriz)-
-Surna Hashimi(2008.8.12.Zanjan)
-Bahram Vahidi(2008.8.1.Zanjan)
-Salman
aragi(2008.12.23.Khoy)
-Salar Aragi(2008.12.23.Khoy)
-Hüjat Aragi(2008.12.23.Khoy)-
-Peyam Alam
gulilu(2008.12.23.Khoy)
- Seyedaliakbar Abdullahi(2008.12.23.Khoy)-
-Navid
Sultani(2008.12.23.Urmu)
-Ali
Sadigi(2008.12.21.Tabriz)
- Hamid Vahid
rezainiya(2008.12.21.Tabriz)-
-Akbar
Hasanzadeh(2008.12.21.Tabriz)
-Amirali
Zebihi(2008.12.20.Tabriz)
-Asgar
Akbarzadeh(2008.12.20.Ardabil)
-Ulduz Gasemi(2008.12.14.Urmu)
-Rahman Gasemi(2008.12.14.Urmu)-
-Said Mahmudi(2008.12.14.Urmu)
-Navid
Sultani(2008.12.14.Urmu)
- Tohid
Hasanpur(2008.12.14.Urmu)
-Abdullah
Abbasijavan(2008.12.10.Tehran)
-Hüsein
Hüseyni(2008.12.10.Tehran)
-Mahamadreza Lavai-(2008.10.29.Tabriz)-
-Safarali Khuini(2008.10.23.Abhar)-
-Jamshid Zarei(2008.11.19Tabriz)
-Firuz Yusefi(2008.11.17.Karaj)-
-Sabir Beytullahi(2008.11.12.Khoy)
- Behman Nasiri(2008.11.12.Khoy)-
-Hashem Bezeger(2008.11.12.Karaj)
-Mansur Aminiyan(2008.9.2.Tabruz)
-Seyruz Hüsennejad(2008.9.22Tehran)
-Amirali Zabihi(2008.!2.20Tabriz)
-Rügaye Alizadeh(2008.3.1.Ardabil)
-Sakhavat Ezatiy(2008.3.1.Khoy)
-Zahra Marziye Jediy(2008.3.28.Tabriz)
-Asheg
Asgar Saidiy(2008.2.23.Urmu)
-Mahamad
Gurbani(2008.4.29.Hamadan)
-Hüsen yusefi-Gafur
Habibpur
-Sahandali
Mahamadi(2008.3.4.Urmu)
-Bakhshali
Mahamadi(2008.3.4.Urmu)-
-Ebadula
Gasemzadeh(2008.3.4.Urmu)
-Mehdi Gasemzadeh(2008.3.4.Urmu)
-Sahat
Nazeri(2008.2.11.Urmu)
-Khosro
Derakhshiy(2008.2.7.Tabriz )
-Yusef Lutfhag(2008.2.7.Tabriz)
-Mehdi
Afsariy(2008.2.7.Tabriz)
- Javad Kanan(2008.2.7.Tabriz)
-Hamid
Argish(2008.5.16.Khoy) اسامی
عده ای از دستگیر و زندانی شدگان هویت و
برابری طلب آزربایجانی توسط رژیم جمهوری
اسلامی ایران در سا 2009
-Ahad
Rezai((2009.6.27.Zanjan)
-Asgar Bazargani(2009.6.27.Zanjan)
- Jalal
Bahrami- (2009.6.27.Zanjan)-
-Behnam Sheykhi( 2009.6.
2.Eslamshahr.Tehran)
-Mahmud Ojagi(2009.6.2.Eslamshahr .Tehran)-
-Sadeq
Rasuli(2009.6.2.Eslamshahr.Tehran)
-Ali
Bikas(2009.6.27.Tehran)
-Jafar Aga
mohamadi(2009.6.23.Msshkinshahr)
- Reza
Abbasi(2009.6.19.Zanjan) Ahmad Madari. ( 2009.6.19 Zenjan)
-Ehsan
Najafinesabpur(2009.6.19.Khoy)
-Aydin
Zakeri(2009.6.11.Meshkinshahr)
- Mansur Seyfi(2009.6.11.Meshkinshahr)
- Fardid
Nobakht(2009.6.11.Meshkinshahr)
-Rahim
Gulami(2009.1.1.Ardabil)
-Sima
Diydar(2009.6.18.tabriz)
-Alireza
Farshi(2009.6.18.Tabriz)
-Elqar Moazen(2009.6.18.Meshkinshahr)
-Amir Mardani(2009.6.16.Tabriz)
- Ramin
Jahani(2009.1.16.Tabriz)
Hasan Asadi(2009.1.27.Tabriz)
Ramin Ebrahim
sadeqiasl(2009.1.10.ardabil)
Beytullah
Barzegar(2009.3.14.Meshkinshahr)
Babak kayumarzi(2009.3.25.Julfa)
-Yelmaz
Mehralibaglu(2009.3.25.Julfa)-
-Rauf Taheri(2009.7.16.Zanjan)-
Said Matinpur(2009.7.11.Zanjan)
Elqar Moazen(2009.7.7.Ardabil)
-Ahad Rezai(2009.6.27.Zanjan)
-Asgar
Bazargan(2009.6.27.Zanjan)
–Jalal bahrami- Sadeq
Rasuli(2009.6.27.Zanjan)
-Mansur Seyfi(2009.6.11.Meshkinshahr)
-Fardin
Nobakht(2009.6.11.Meshkinshahr)-
- Ali Abbasi(2009.6.8.Ardabil)
- Mahamad
Ali narui(2009.6.8.Ardabil)
-Omar Zapraz(2009.6.8.Ardabil)
-Aydin Zakeri(2009.6.1.Meshkinshahr)
-Mansur
Seyfi(2009.6.1.Meshkinshahr)
- Rahim Gulami (2009.6.1.meshkinshahr)
-Fardin
Nobakht(2009.6.1.Meshkinshahe)
-Vadud
Saadati(2009.9.29.Ardabil)
-Navid
Mshkat(2009.9.24.Tabriz)
-Madine
Gasemi(2009.9.24.Tabriz)
-Aydin Taqipur(2009.9.24.Tabriz)-
-Mahamad Mahamadlu
(2009.9.24.Tabriz)
-Ali hüsein Nejad
(2009.9.20.Maku)
-Vadud Asadi
(2009.9.13.Rasht)
-Hüsei Rahimi (2009.9.13.rasht)
-Umüd shukri (2009.8.19.Ardabil)
-Peyman Bashiri (2009.9.16.Tabriz)
-Mahbub Budaqi (2009.9.3.Zanjan)
-Hasan Ark (2009.9.27.Tabriz)
–Ebrahim Dashti (2009.9.27.Tabriz)
-Hüsein Aref (2009.9.15.Ardabil)
-- -Mohsen Rafiy
(2009.9.27.Ardabil)
- Hamid Heydari (2009.9.15.Ardabil)
-Majid Makui(2009.9.3.Esfahan)
Alireza Farshi (2009.8.16.Tabriz)
-Amir Husein sarhadi (2009.8.15.Zanjan)
-Mustafa Gasemi (2009.8.8.Ahar)
-Mirmusa Ziyazerger (2009.8.8.Ahar)
-Rasul Irani
(2009.8.8.Ahar)
-Seyamak Yaquti (2009.8.6.Zanjan)
-Hüsein Abdullahi (2009.7.29.Tabriz)
-Jahanbakhsh Bakhtavar
(2009.5.26.Tabriz)-
-Nader Bakhtavar (2009.5.26.Tabriz)
-Armin
Shakran va (2009.5.26.Tabriz)
-Farid Baqerzadeh (2009.5.26.Tabriz)
-Ali Iymani
(2009.5.26.Tabriz)-
-Mehdi iymani-Babak miyneqi &
Asqer qadimi & Ali sadiqi &
-Hamid Hasan zareh (2009.5.26.Tabriz)-
-Asgar Chamani (2009.5.23.Tabriz)
-Bayram Khaleqzadeh(.2009.5.23.Tabriz)
-
Sachad Garabagi(2009.523.Tabriz)
-Vahid Agajani(2009.5.23.Tabriz)-
-Haleh
Fathi(2009.5.23.Tabriz)
-Sachad
Azizian(2009.5.23.Gushachay)
-Sima
Diydar(2009.5.11.Tabriz)
-Naqi
Ahmadiazarmugadam(2009.4.22.Tabriz)-
-Yavar
Sharifi(2009.5.6.Urmu)
-Said Mahmudi(2009.5.6.Urmu)-
-Mahamad
Sharifi(2009.5.6.Urmu)
-Said Rasulpur(2009.5.6.Urmu)
-Mojtaba Kahriz(2009.5.6.Urmu)-
-Qulamreza Damene(2009.5.6.Urmu)
-Ali Akbar(2009.5.6.Urmu)
-Majid Pejuhfam(2009.7.3.Maraga)-
-Ebrahim Nuri(2009.4.18.Ahar)
-Saleh Molaabasi(2009.4.11.Ahar)
-Maharam Kamrani(2009.4.11.Ahar)
-Ali Hüsein nejad(2009.4.5.Maku)
-Babak Kayumarsi(2009.3.2.Julfa)
-Yilmaz
Mehralibeglu(2009.3.2.Julfa)
-Mehran Rastgar(2009.3.24.Maraga)
-F iyruz
Yusefi(2009.3.23.Maraga)
-Beytullah
Berzegar(2009.3.24.Meshkinshahr)
-Ramin Sadegiasl(2009.2.26.Ardabil)
-Hamid Valai(2009.2.23.Tabriz)
–Qulam Najafi(2009.2.23.Tabriz)
-Sajad Radmehr(2009.2.6.Tabriz)
-Faraz Zehtab(2009.2.6.Tabriz)
-Aydin Khachehi(2009.2.6.Tabriz)-
-Amir Mardani(2009.2.26.Tabriz)
-Ehsan
Najafi(2009.2.6.Tabriz)
-Mansur
Ahdi(2009.2.6.Tabriz)
-Majid
Makui(2009.2.6.Tabriz)
-Hüsein Hüseini(2009.2.3.Tabriz)
-
Behruz Alizadeh(2009.2.3.Tabriz)
-Ardashir Karimi(2009.2.6.Tabriz)-
-Vadud
Saadati(2009.2.3.Tabriz)
- Rahim Gulami(2009.2.3.Tabriz)
-Hasan
Asad(2009.1.5.Tabriz)
-Vehid Sheykhbeglu(2009.1.5.Tabriz)
-Reza
Gordani(2009.12.21.Tabriz)
-Jamal Tasujiyan(2009.12.21.Tabriz)-
-Bahram
Behimi(2009.12.21.Tabriz)-
-Mustafa
Avazpur(2009.12.12.Tabriz)
-Hidayet
Zaker(2009.12.12.Tabriz)
-Ahmad Valai(2009.12.12.Tabriz)-
-jalal
Mahamadi(2009.12.12.Tabriz)
- Mahamadreza
Mahamadkhani(2009.12.12.Tabriz)
-Ebrahim Almasi(2009.12.12.Tabriz)
-Isa
Gurbanalizadeh(2009.12.12.Tabriz)
-Aydin
Shafyi(2009.12.11.Tabriz)
-Yaqub Tagavi(2009.12.11.Tabriz)
- Armin
Shakerian vahidi(2009.12.10.Tabriz)-
-Barat Dadgar(2009.12.10.Tabriz)
-Babak
Meynegi(2009.12.10.Tabriz)
-Asger Gadimi(2009.12.10.Tabriz)-
-Ebad Madadi(2009.11.24.Tabriz)
-Jamshid Zarei(2009.11.26.Tabriz)
-Rasul Alinejad(2009.11.19.Tabriz)
- Behruz
Faridi(2009.11.19.Tabriz)
-Navid Moshkat(2009.10.24.Tabriz)
- -Madineh Gasemi(2009.10.24.Tabriz)
-Aydin Taqipur(2009.10.24.Tabriz)-
-Mahammad Mahammadlu(2009.10.24.Tabriz)
-Javad
Ramazan(2009.10.24.Tabriz)-
-Iraj Hasani(2009.3.3.Tabriz)
-Tagi
Ahmadazarmügadam(2009.4.23.Tabriz)
-Saleh Mollaabbasi(2009.4.1.Ahar)
-Maharam
Kamrani(2009.4.1.Ahar)..
اسامی
عده ای از دستگیر و زندانی شدگان هویت و
برابری طلب آزربایجانی توسط رژیم جمهوری
اسلامی ایران در سال 2010
-Hasan Abdullahi &
Faraz Zehtab & Habib Averideh & Mahamad Reza Hashimi &
Hüsein Asiyabi (20010.1.19 Tabriz )
-Iraj Nasirzadeh &
Tohid Rahimi- (2010.Tabriz )
-Hasan Balai
(2010.9 .6 Mugan)
-Ebrahim Reshidi
(2010.6.15 Meshkinsher)
-Shukrullah
Gahramani (2010. 6.24 Khudafarin)
-Firuz Yusefi
(2010.6.23 Tehran)
-Yunes Süleymani
(2010.6.20 Ardabi )
-Zahra
Farajzadeh(2010.6.19
Tabriz)
-Said
Bidokht (2010.6.17 Tabriz )
-Naim
Ahmadi khiyavi (2010.6.16 Tabriz)
-Mahmud Fazli
(2010.6.9 Tabriz )
-Heydar Karimi
(2010.6.9 Khoy )
-Ayat Mohamad
Jafari (2010.5.31 Ahar )
-Latif Hasani
(2010.5.29 Karaj)
-Akbar Azad
(20.10.5.28 Tehran)
-Alireza Abdullahi
(2010.5.23 Urmu )
-Siyamak Mirzai
(2010.5.23 Rasht )
-Bahman Nasiri
(2010.5.23 Maku )
-Behbud Gulizadeh
(2010.5.22 Miyandoab)
-Aydin Khajei
(2010.5.21 Tabriz )
-Yavar Jamali &
Murteza Avazpur & Mohamad Fajdehi & Mansur Seyfi &
Arsalan Zarei & Hamid Valai-
Ahmad Valai &
Hüsein Nasiri & Asqar Sadeqi & Mohamad Tabrizi-Ali Bagbani &
Yaqub ramazani- Yaqub Javani &Rabar Esmaiyli& Rashid Bazbaz &
Javid Nazmi & Hadi Khudabandeh & Jalil BudaqiMohamad Mohamadi
& Azizkhan Sadeqzadeh & Sadiqi ?- (21-2010.4.2 Urmu )
-Hasan Ark &
Ebrahim Dashti & Ebad madadi & Reza Abri (2010.3.29
Tabriz )
-Ali-Mehdi Imani &
Jahanbakhsh & Nader Bakhtavar (2010.3.17 Tabriz)
-Abdullah Saduqi
(2010.2.27 Tabriz)
-Mehdi Ajdari &
Babak Siyami & Hüsein Karimi-
Shahruz Takhti
(2010.2.27Ardabil )
-Naqi Ahmadi
(2010.2.11 Tabriz)
-Murteza Muradpur &
Fardin Muradpur&Rasul Badali & Ali badali & Amin
Pashaqarabagi & Arash Eshgimolan (2010.2.8 Tabriz)
-.Mohamad Alimuradi
(-2010.2.4 Tabriz)
-.Hadi murteza
Siylab & Reza Abri & Ali tahamtan & Ebrahim
Farajzadeh & Hushang Rezai & FardinAsgari-
Ali iymani &
Mahamadreza Yusefi (2010.2.2 Tabriz)
-Ali Bikes
(2010.1.8 Tehran )
-Behnam
Nurmohamadi& Vali Roshani & KarimTtiyri & Rahim qulabi
( 2010.9.14 Tabriz)
-Hüsein
Rahimibayat (20010 Tehran )
-
-Heydar Karimi (2010.6.3.Khoy)
-NaimAhmadi(2010.6.12
& 2010.7.12.Tabriz)
-Hüsein Mahammadialvar(2010.5.4.Tabriz)
-Mahammad Rahvar (2010.6.6.Tabriz )
-Hasan Abululu(Ark (2010.9.21.Tabriz)
-Abdullah Sadugi
(2010.1.18.Tabriz)
-Riza Abri(2010
.3.20-Tabriz)
-Ebrahim
Esmaili(2010.1.18-Tabriz)-
Tofig Mortezapur(2010.4.28.?)
-Rahim
Hüseinzadeh (2010.2.26.Ghom)
-Ruhullah Heydari(2010.2.26.Ghom )
-Mehdi Ajdari(2010.2.23.Ardabil)
-BabakSiami(2010.2.23Ardabil)
-Hasan
Karimi(2010.2.23.Ardabi)
-Shahruz
Takhti(2010.2.23.Ardabil)
- Ayet Mehralibaglu
(20.10.5.10.Sofiyan)
-Mahammad
Tajdehi(2010.8.1.Tabriz)
-Jafar Yavari(20.10.8.1.Tabriz)
-Ebrahim Rashidi(2010.6.14.Meshkinshahr)
-Vahid Karimi (2010.6.1.Khoy)
-Jafar Yavari(2010.8.1 Tabriz)
-Dariyush Ebadpur(20010.8.1.Tabriz)
-Zahra Farajzadeh (2010.6.19. Tabriz)
-Hamideh
Farajzadeh (20.10.6.5.24.Urmu)
-Firuz Yusefi (20010.6.21.Tehran)
-Shukrullah Gahramani (2010.6.22.Kaleybar)
اسامی
عده ای از دستگیر و زندانی شدگان هویت و
برابری طلب آزربایجانی توسط رژیم جمهوری
اسلامی ایران در سال2011
1-Ali Hedayeti (
Tekanteppeh 08.2011)
2-Mohemmed Alimordi
(Tebriz 08.2011)
3-Said Naimi (
Karaj 05.2011)
4-Said Mohemmedi
(Muganli) ( Germi 06.2011)
5-Sasan Vahebi vesh
(Tebriz 06.2011)
6-Nima puryaqub (
Tebriz 06.2011)
7-Hadi Hamidi Shefeg (
Tebriz 05.2011)
8-Milad Mohemmedian (
Tebriz 05.2011)
9-Ayub Shiri
(Tebriz 04.2011)
10-Sima Didar ( Tebriz
04.2011)
11-Bhman Nasirzadeh (Maku
05.2011)
12-Rasul Razevi Tebriz
03.2011
13-Davud Shiri ( Tebriz
03.2011)
14-Semed Kerimi (Tebriz
03.2011)
15-Hasan Khoi (Tebriz
03.2011 )
16-Habib Purvali (Tebriz
03.2011)
17-Elias Talebi (Tebriz
01.2011)
18-Hüsen Abdullahi (Ardabil
29.8.2011)
19-Hamid Vaseg (
Ardabil 29.8.2011)
20-Vahid Faizpur
(Urmu 28.9.28)
21-Sajad Azizi (
Miyanduab 28.8.2011)
22-Mahammad Mahmudi
(Tabriz 26.8.2011)
23-Yashar Piri (Tabriz
27.8.2011)
24-Hamid Gurbanalizade
(Tabriz 26.8.2011)
25-Behnam Alizade (Tabriz
26.8.2011)
26-Aziz Purvali (
Tabriz 26.8.20.11)
27-Jamshid Zarei
(Tabriz 26.8.2011)
28-Murteza Avazpur
(Tabriz 26.8.2011)
29-Mahmud Fazli
(Tabriz 26.8.2011)
30-Jalil AlamdarMilani
(Tabriz 26.8.2011)
31-Tagi Salehshur
(Tabriz 26.8.2011)
32-Abdullah Sadugi
( Tabriz 26.8.2011)
33-Mahammadali Muradi
(Tabriz 26.8.2011)
34-Hasan Ark ( Tabriz
25.8.20116.8.2011)
36-Ahmad Alizade (Tabriz
25.8.2011)
37-Yasir Salmanirezai (Tabriz
26.8.2011)
38-Elgar Karimi (Tabriz 26.8.2011)
39-Mehdi Nuri ( Tabriz
268.2011)
40-Farzad Mehdevi (Tabriz
268.2011)
41-Musa Barzinkhalifeli
(Tabriz .26.8.2011)
42-Yagub Ramazani
(Tabriz 25.8.2011)
43-Vahid Sheykhbayli (
Tabriz 26.8.2011)
44-Ali Shirnak (Tabriz
25.8.2011)
45-Mahammad Amiri (Tabriz
26.8.2011)
46-Tagi Sofiyani… (? 25.8.2011)
47-Gader Nuruzi (Tabriz 26.8.2011 )
48-Reza Abri (Tabriz
1.6.2011)
49-Ali HasanTahamtan (Tabriz
1.6.2011-08-30)
50-Ebrahim Farajzadee (Tabriz
1.6.20.11 )
51-Ebrahim Asemani (Tabriz
1.6.2011)
52-Hadi Murtazavi ( Tabriz
1.6.2011)
53-Mahammadriza ( Hadi Tabriz
1.6.2011)
54- Ali riza Farshi ( Tabriz
5.13.2011)
55-Siyamak Mirzai (Sulduz
26.5.2011)
56-Nadir Azizi (Sulduz 26.5.2011)
57-Hasan Karimzade (Sulduz
26.5.2011)
58-Aydin Zakiri (Sulduz
26.5.2011.)
59-Mehdi Ajdari (Sulduz 26.5.201)
60- Akbar Azad (Tehran 13.5.2011)
61-Ebrahim Nuri (Ahar 21.5.2011)
62-Abulfaz Mirzakhani
(Tehran(Baharestan Jade Save)24.5.2011)
63-Mahmud Ojagi ( Tehran (Baharestan
Jade Save)24.5.2011)
64-Mehsa Mehdi (Urmu
21.8.2011)
65-Fateme Nasirpur (Marand
15.6.2011)
66-Mehdi Gulami ( Ardabil 6.6.2011)
67-Mahammad Badali ( Ardabil
6.6.2011)
68-Nima Puryagub (Tabriz 9.6.2011
)
69-Yagub Mahammadi
(Miyanduab(goshachai) 27.8.2011)
70-Amirhüsen Aggai (Miyanduab
(Goshachai) 27.8.2011)
71-Farhad Lami (
Miyanduab(Goshachai) 27.8.2011)
72-Milad –Babak ...?(Miyanduab
(Goshachai) 27.8.2011)
73-Hamid Gurbanalizade
(Tabriz 25.25.2011)
74-Behnam Alizade
(Tabriz 25.8.2011)
75-Rahim Gulami (
Ardabil .6.6.2011.)
76—Faranek Farid
(Tabriz 3.9.2011.)
77-Ramin Sheykhbeglu
(2.9.2011.Tabriz)
78-Rasul Badali
(2.9.2011................)
79-Hamid
Quvvati(3.9.2011.Ardabil)
80-Firidun
Agazadeh(4.9.2011 Urmu)
81-Majid
Javadi(4.9.2011. Urmu)
82-Tohid Javadi (4.9.2011 .Urmu)
83-Siyamak Karimi (3.9.2011 .Marage)
84-Behzad Agdasi (3.9.2011. Marage)
85-Mustafa Gulizadeh(3.9.2011 Marage)
86-Murteza Furugi (3.9.2011.Marage)
87-Farhad Saeli (3.9.2011 .Marage)
88.Vali Hasan Nejad (3.9.2011.Marage)
89-Meysem Azadi (2.9.2011.Tehran )
90-Yashar Piri 8.27.2011.Tabriz)
91-Maharam Khalgi ve Khnum
Khalgi(3.9.2011.Marand)
92-Said Ebrahimzadeh(3.9.2011.Tabriz)
93-Mahammad Ahmadi (3.9.2011 Tabriz)
94-Mahammadriza Agdasi
(4.9.2011.Shabustar)
95-Said Sadegi
(3.9.2011.Urmu)
96- Abulfath Mazaherpur
(3.9.2011)
97-Reza Jafari
(3.9.2011.Urmu)
98-Hasan Alipur (3.9.2011
Urmu)
99-Jalil Husenzadeh
(3.9.2011urmu)
100-Hasan Mahammadzadeh
(3.9.2011.Urmu)
101-Jafar Mashalazadeh
(3.9.2011.Urmu)
102-Akbar Muradi (3.9.2011.Urmu)
103- Nusrat Hüsenpur 3.9.2011)
104-Mujtaba Valipur (3.9.2011 Urmu)
105-Hasan Molai (3.9.2011.Urmu)
106- Mahammad Changranlu
(3.9..2011.Urmu)
107-Behzad Nojavan (3.9.2011. Urmu)
108-Mehdi Deyhami (30.8.2011.Charburc
Goshachai)
109-Möhsen Gülistan (3.9.2011.Tabriz)
110–Ezatullah Yusefi
(3.9.2011.Tabriz)
111-Nejaf Khandan (3.9.2011.Tabriz)
112-Masud Jalilzadeh (3.9.2011.Tabriz)
113-Mehdi Mahammad pur(3.9.2011.Tabriz)
114-Ramin Rizai (8.9.2011
Tikantape)
115-Ali Shirnak
(3.9.2011.Tabriz)
116-Farzad Mehdavi
(3.9.2011.Tabriz)
117-Mahammadali Muradi
(3.9.2011.Tabriz)
118-Abbas Lisani (9.9.2011.Ardabil)
119-Ali Agazade (9.9.2011.Tabriz)
120-Mehrdad Karami(9.9.2011.Zanjan)
121-Höjat Mukhtarzade (9.9.2011.Tehran
)
122-Murteza Nebinejad (9.9.2011.Tehran)
123-Orman Javid (3.9.2011.Tabriz)
124-Ebrahim Nuri (9.9.2011.Ahar
125- Mehdi Zarei Tabriz 9.2011
126-Mesem ? (10.9.2011 Urmu)
127-Ahmad Javadi (11.9.2011.Goshacai)
128-Ali Asadi (11.9.2011.Tehran)
129-Asgar Akbarzadeh(11.9.2011.Ardabil)
130-Jalil Alemdar millani(3.9.2011)
131-Tagi Salahshur (3.9.2011)
132-Yusef Salahshur (3.9.2011)
133-Yaser Süleimanirezai (3.9.2011)
134-Elgar Karimi(3.9.2011)
135-Ahmad Riyazimubareki(3.9.2011)
136-Musa Barzin Kalifelu(3.9.2011)
136-Yagub Ramezani (3.9.2011)
137-Hamid Manafinazalu (tehran)
138-Kiyan Peygami
139-Mehdi Bargshadi
140-Behnam Haggi
141-Mohammed Reza Alizade Urmi
9.2011
142-Abbas Khazarlu
143-Naser Alilu-
144- Sahand Nobakhti Miandoab
9.2011
145- Ahmad Alizadeh
Tehran 9.2011
146- Abdullah Sadugi
Tabrz 9.2011
146- Mustafa Avazpur
Tabruz 9.2011
147- Mehdi Mohajer Tabriz
9.2011
148- Ebrahim Ebrahimi
Tehran 9.2011
149- Riza Hasanpur Urmi 9.2011
151- Behzad Soleymani -----9.2011
152- Hamid Vasigi Ardebil 9.2011
-
Siamak Mirzai 22. 11. 2011 Parsabad Mugan
-Saman
Jahanpur 26.12.2011 Tabriz
-
Bahram Khodayar 25.12.2011 Tabriz Urmu golu
-Tagih
Molai 25.12. 2011 Tabriz
-
Hamed Shahbazi 25.12 .2011 Tabriz
-
Vahid Glampurgolzar 25.12.2011 Tabriz
-Ali
Mahammadi Agbulag 25.12.2011 Tabriz
-
Adel Danapur 25.12.2011 Tabriz
-
Amir Puzari 25.12.2011 Tabriz
-
Bahram Faravani 25.12.2011 Tabriz
-
Aliriza Nagshi 25.12.2011 Tabriz
-
Allahverdi Gurbani 25.12.2011 Tabriz
-
Masud Jalilzadeh 25.12.2011 Tabriz
-
Mohsen Golestan 25.12.2011 Tabriz
-
Said Ebrahimzadeh 25.12.2011 Tabriz
-
Mahammad Ahmadi 25.12.2011 Tabriz
-
Parviz Saidian 25.12.2011 Tabriz
-Kiumarz
Gurbani 25.12.2011 Tabriz
-
Tagih Molavi 14.12.2011 Maraga
-
Kayumarz Gurbani 14.12.2011 Maraga
-
Saman Jahanpur 26.12.2011 Tabriz
-Davud
Khodakarami 30.12.2011 Zanjan
-
Elgar Karimi 23.11.2011 Tabriz
-Ramin
Rizai (28.08.2011)Tikantape
2012
-Mahmoud
Fazli 31.12.2012 Tabriz
-
Mehdi kokhian 31.12.2012 Malekkandi
-Abbas
Valizadeh 31.12 .2012 Malekkandi
-Esmail
Alimirzai) Urmi(18.05.2012) 68-Hamed Malekabadi 27.9.2013 Sarab
-Abbas
Lisani 29.9.2012 Khoy Yas Merasimi
-Rahim
Gulami 29.9.2012 Khoy
-Siyamak
mirzaiy 29.9.2012 Khoy
-Firidun
Agazadeh 29.9.2012 Khoy
-Mesam
Azadi 29.9.2012 Khoy
-Behnam
Nurmahammadi 29.9.2012 Khoy + khamum
-Hamid
Gurbanalizadeh 29.9.2012 Khoy
-Kiyanush
Tohiydi 29.9.2012 Khoy
-Hasan
Fathi 29.9.2012 Khoy
-Amir
Babaiy 29.9.2012 Khoy
-Said
ebrahimzadeh 29.9.2012 khoy
-firidun
Azadi 29.9.2012 Khoy
-Ali
Fardishakarab 13.9.2912 Mugan Ardabil
-Farid
Sadegih 30.8.2012 Tabriz
-.....Rizaiy
18.8.2012 Saiyngala
-Javad
Ruhih 18.8.2012 Saiyngala
-Yusef
Bidardel 17.8.2012 Urmi
-Hasan
Shahidih 14.8.2012 Ahar
-Vahid
Rastguh 2.8.2012 Tabriz
-Hamed
Malekabadih 2.8.2012 Sarab
-
Babak Bagaiy 2.8.2012 Sarab
-Haniye
Farshidavachi 19.7.2012 Tehran
-Masud
Huseynzadeh 10.7.2012 Tabriz
-
Hashem Mirzadeh 10.7.2012 Tabriz
-Habib
Cheshmazer 4.7.2012 Tabriz
-
Hachi Dariyush Parvaneh 3.7.2012 Ardabil
-
Vahid Rastgu 29.6.2012 Tabriz
-Amin
Zargarnejad 29.6.2012 Khoy
-
Said Muganli 28.6.2012 Ardabil
-Mahammad
Iskandarzadeh 18.6.2012 Tabriz
-
Hamid Manafi 12.6.2012 Tabriz
-
Hasan Ganbarzadeh 12.6.2012 Tabriz
-
Afshin Shahbazi 25.5.2012 Tabriz
-
Mehrdad Jalalifard 25.5.2012 Urmu
-
Ebrahim Rashidi 25.5.2012 Ardabil
-
Ruzbeh Saadati 25.5.2012 Tabriz
-
Davud Khodakarami 25.5.2012 Tabriz
-
Mehrdad Karami 25.5.2012 Tabriz
-
Ali Agazadeh 21.5.2012 Tabriz
-
Sahand Nobakht 2.5.2012 Mahabad ( Soyugbulag)
-
Jalal Salehpur 1.5.2012 Tabriz
-
Vahid Cheshmazer 26.4.2012 Tabriz
.
Salar Turi 26.4.2012 Tabriz
-
Asadulah Asadih 19.4.2012 Tehran
-
Davud Shirih 2.4.2012 Tabriz
-
Aydin Khajei 26.3 .2012 Tabriz
-
Mahammad Karami 26.3.2012 Tabriz
-
Mehdi Ajdari 27.2.2012 Ardabil
-
Islam Ajdari 27.2.2012 Ardabil
-
Mahammad Khakpur 27.2.2012 Ardabil
-
Behbud Gulizadeh 22.2.2012 Goshachay
-
Sajad Azizi 22.2.2012 Goshachay
-
Farhad Sarvnaz 22.2.2012 Meshkinshahr
-
Yunes Suleymani 6.2.2012 Ardabil
-
Mehdi Abbasi 5.1.2012 Ahar
- Ali Pakbaz 5.1.2012 Ahar
-
Mahammad Ahadih 24.1 .2012 Miyana
-
Ruzbeh Saadati 24.1.2012 Miyana
-
Shahrokh Zamani 19.1.2012 Tabriz
-
Mahammad Jarahi 19.1.2012 Tabriz
-
Niyma Puryagub 19.1.2012 Tabriz
-
Sasan Vahibivash 19.1.2012 Tabriz
-
Yunes Agayan 14.1.2012 Urmu
-
Hamide Farajzade 14.1.2012 Tabriz
-
Naser Drazshamshir 13.1.2012 Tabriz
-
Ramin Jabraili 7.1.2012 Tabriz
-
Mesam Azadi 6.1.2012 Urmu
-
Ali Sultani 1.1.2012 Goshachai
-
Maharam Kamrani 13.1.2012 Ahar
-
Saleh Molaabasi 13.1. 2012 Ahar
-Seyed
Jamal Mosavinejad Sarab(30.056.2012)
.
Sahand Maalibeh Sarab(30.05.2012)
.-Hamid
Tohidi Sarab (30.05.2012)
-
Ali Samadpur Sarab (30.05.2012
2013
-Mahammad
Khatibi 8.1.2013 Tabriz
-Said
Shirzad 9.1.2013 Tehran
-Ayet
Mehralibegli 9.1.2013 Sofiyan
-Davud
Azimzade 14.1.2013 Marageh
-Amir
Chamani 14.1.2013 Marageh
-Bahman
Khalegi 15.1.2013 Benab
-Ebrahim
Nuri 17.1.2013 Ahar
-Manijeh
Bahluli 17.1.2013 Mianeh
-Shahram
Radmehr 6.2.2013 Meshkinshahr
-Latief
Hasani 6.2.2013 Karaj
-Yashar
( Heydar ) Karimi 10.2.2013 Khoy
-Behbud
Qulizadeh 17.2.2013 Miyandoab ( Goshachay)
-Matin
Parzang 27.2.2013 Tabriz Traxtur oyunu
-Huseyn
Hajimohammadi 27.2.2013 Tabriz
-Mahammad
Qolipur 27.2.2013 Tabriz
-Ali
Ahmadi 27.2.2013 Tabriz
-Mustafa
Kheyri 27.2.2013 Tabriz
-Javad
Tagizadeh 27.2.203 Tabriz
-Farhad
chavoshi 27.2.2013 Tabriz
-Aliriza
Bayat 27.2.2013 Tabriz
-Farid
Ashtiyani 27.2.2013 Tabriz
-Kasra
Davudi 27.2.2013 Tabriz
-Ali
Satariy 27.2.2013 Tabriz
-
Behnam Niykzad 27.2.2013 Tabriz
-Mahammad
Aliesmailpur 27.2.2013 Tabriz
-Musa
Sudih 27.2.2013 Tabriz
-Jafar
Rustamih 27.2.2013 Tabriz
-Babak
Bagaiy 17.3.2013 Sarab
-Mahammad
Delnavaz 20.3.2013 Bunab
-Vahid
Sheykh baglu 25.4.2013 Tabriz
-Javid
Nazmih 25.4.2013 Tabriz
-
Mehdih Heydari 26.4.2013 ?
36-Abdullah
Sadugih 13.5.2013 Tabriz
37-Sadeq
Feyzullahnejad 30.5.2013 Bazargan
38-Sajad
Kiyanpur 11.6.2013 Urmi
39-Naser
Kazemi 13.6.2013 Tabriz
40-
Bahram Achuni 13.6.2013 Tabriz
41-Majid
Sefiydani 13.6.2013 Tabriz
42-Arash
Mahammadi 30.6. 2013 Tabriz
43-Sahand
Maali 30.7.2013 Tabriz
44-Said
Maali 30.7.2013 Tabriz
45-
Hamid Zare 13.8.2013 Tabriz
21.10.2013
Aresh
Mahammadi Tabriz
2-Meysəm
Colanı
19.10.2013
Ardabil
3- Hamid
Tohidi 19.10.2013 Sarab
4-Cavad
Racabzade 3.10.2013 Tabriz
5-Ayub Shiri 1.10.2013
Tabriz
6-Ali Samadpur
1.10.2013 Sarab
7-Sahand Maali 30.9.2013
Sarab
8-Mansur seyfiy
21.8.2013 Meshkin
9-Akbar Abolzadeh
23.8.2013 Meshkin
10-Farzad Mehdavi
Esfanjani 12.9.2013 Tabriz
11-Salar
Touri 16.9.2013 Tabriz
12-Said Naimi
26.9.2013 Tabriz
13-Akbar Mohajerani
3.10.2013 Tabriz
14-Ali Mahammadi
12.9.2013 Tabriz
15-Camal Musəvi
29.10.2013 Sarab
16-Hasan Mamirchi
3.11.2013 Tabriz
17-HuseinAli Mahammadi
4.11.2013 Tabriz
18-Taha Kermani
4.11.2013 Tabriz
19-Savad Pursaleh
29.12.2013 Tabriz
20 - Behnam Islami
29.12.2013 Tabriz
21-Hasan Ahmadi
29.12.2013 Tabriz
22-Ali
Masumiy 29.12 .2013 Parsabad ( Muganshahar)
23- Husein
Narimanzade 29.12.2013 Parsabad ( Muganshahar)
24-Akbar Taher
29.12.2013 Khoy
25-Amir Tawizi
29.12.2013 Binab
26- Mujtaba Kamali
29.12.2013 Binab
27-Qasem Derafshi
29.12.2013 Marand
28-Akbar Derafshi
29.12.2013 Marand
30- Firidun Nemati
29.12.2013 Tehran
Abonnieren
Posts (Atom)